HOW TO DEVELOP HARMONIOUS SOCIAL RELATIONS

စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္ကို ဖတ္ရႈရင္းနဲ႔ သေဘာက်တဲ့အဂၤလိပ္ေဆာင္းပါးေလး တစ္ပုဒ္ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ေဆာင္းပါး နာမည္က HOW TO DEVELOP HARMONIOUS SOCIAL RELATIONS တဲ့။ ''ဗုဒနည္းက် လူေနမႈဘ၀'' လို႔
ပဲ့ ဘာသာျပန္ၾကပါစို႔။ ဒီေဆာင္ပါးကို ဖတ္ရႈျပီး မဟာကရုဏာရွင္ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အမ်ားထင္သလို ေလာကီလူ
ေနမႈဘ၀ကို လ်စ္လ်ဴရႈထားျခင္းမရွိဘဲ စည္းစနစ္က်သည့္ လူ႔ေဘာင္ဘ၀ထူေထာင္ျပီး သဟဇာတျဖစ္ေအာင္
ေနထိုင္တတ္ဖို႔ သြန္သင္ထားခ်က္ေတြကို ေလ့လာနိုင္မွာပါ။ အဂၤလိပ္တစ္ပိုဒ္၊ျမန္မာတပိုဒ္နဲ႔ တင္ျပေပးသြားပါ့မယ္။

We live in  societies, and therefore, we all are members of societies. Hence we are called social beings. To makeour social life happy we have to develop warm,cordial social relations with other members of the socie ty. If these are not conducted properly there would be displeasure and misunderstanding, leading to conflict.
Buddhism presents an effective, practical code of conduct that helps to develop mutual social relations among
different members of the society, and make the society a happy place to live in. An important discourse of the Buddha that explains how these social relations should be conducted is the Sigalovada Sutta. Sigala was a Brahmin youth who was in the habit of worshiping the six directions, a practice prevalent among the Brahmins. The Buddha, one day saw Sigala performing this right. He talked to Sigala and presented to him a novel, a more meaningful interpretation regarding the six quarters and explained that the proper honouring of these six quarters would bring about far more beneficial results than the traditional worshiping of the six directions.

အကြ်ႏု္ပ္တို႔သည္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အဖြဲ႔အ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသ
သည္။ ထိုေၾကာင့္လည္း လူသားတို႔အား လူမႈေရးသတၱ၀ါအျဖစ္ ေခၚဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အကြ်ႏု္ပ္တို႔သည္
ေပ်ာ္ရႊင္ေသာ လူမႈဘ၀ကိုတည္ေဆာက္ခ်င္လွ်င္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကို
ဖြ႔ံျဖိဳးေအာင္ ျပဳလုပ္ရေပမည္။ ထိုကဲ့သို႔နည္းသင့္လမ္းသင့္မဟုတ္လွ်င္ ပဋိပကၡဆီသို႔ဦးတည္ေသာ မေပ်ာ္ရႊင္
စရာ နားလည္မႈလြဲစရာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳရလိမ့္မည္။ ဗုဒဘာသာမွာေတာ့ ထိေရာက္ျပီး လက္ေတြ႕က်တဲ့ လူမႈ
ဆက္ဆံေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ေဖၚျပထားသည္။ ထိုစည္းမ်ဥ္းမ်ားသည္ အမ်ိဳးအစားျခားနားေသာ လူအဖြဲ႔အစ
ည္းမ်ားအၾကား၀ယ္ အျပန္အလွန္နားလည္ေလးစားမႈကို ဖြံျဖိဳးေစပါလိမ့္မည္။ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းသည့္ လူေနမႈဘ၀ကို ျပဳလုပ္ေပးပါလိမ့္မည္။ လူမႈဆက္ဆံေရးႏွင့္ပတ္သက္ရ်္ ျမတ္ဗုဒဧ။္အေရးပါအရာေရာက္ေသ
ာ ေဒသနာတပုဒ္မွာ သိဂါေလာ၀ါဒသုတ္ပင္ျဖစ္သည္။ သိဂၤါလဆိုတာ အရပ္ေျခာက္မ်က္ႏွာကို ရွိခိုးေလ့ရွိေလ့
ရွိတဲ့ ျဗဟၼဏလုလင္ပ်ိဳေလးျဖစ္ပါသည္။ အဲဒီအေလ့ဟာ ျဗဟၼဏေတြၾကားမွာေတာ့ ေရးပန္းစားတဲ့အက်င့္ျဖစ္
ပါသည္။ တေန႔တြင္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထိုကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္ေနေသာ ျျဗဟၼဏပ်ိဳေလးကို ေတြ႕ျမင္ေသာအခါ အရပ္ေျခာက္မ်က္ႏွာကိုးကြယ္မႈႏွင့္စပ္ရ်္ ျမင့္ျမတ္အဓိပါယ္ျပည့္၀လွသည့္မူကို ေဟာျပေတာ္မူခဲ့သည္။ အရပ္
ေျခာက္မ်က္ႏွာကို သင့္ေလ်ာ္မွန္ကန္စြာ ရွိခိုးတတ္ျခင္းသည္ မိမိတို႔ရိုးရာ အရပ္ေျခာက္မ်က္ႏွာရွိခုိးမႈထက္ ပို
မိုအက်ိဳးမ်ားသည္ ရလာဒ္မ်ားကို သယ္ေဆာင္လာနိုင္ေၾကာင္း ေဟာျပေတာ္မူခဲ့ပါသည္။


Basing his explanation on Sigala's practice itself the Buddha broadly divided the members of the society in six groups. According to this division, the parents are the East, the teachers the South, wife and children the West, friends the North, servants and workers the below (Nadir),and religious men the above (Zenith). In community life these groups interact with certain other groups. Thus it is seen that the children interact with the parents, pupils with teachers, husbands with wives and children, friends with friends, employers with employees and religious men with lay devotees.


သိဂၤါလသတိုးသားဧ။္အက်င့္ႏွင့္စပ္ေသာ ရွင္းလင္းခ်က္ကို အေျခခံလွ်က္ ျမတ္စြာဘုရားသည္ လူမႈအဖြဲ႔အစ
ည္းကို ေျခာက္စုအျဖစ္ခြဲလိုက္သည္။ ထိုခြဲျခားမႈအရ မိဘမ်ားသည္ ေရွ႕အရပ္၊ ဆရာမ်ားသည္ ေတာင္အရပ္၊
ဇနီးႏွင့္ကေလးမ်ားသည္အေနာက္အရပ္၊ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမ်ားသည္ ေျမာက္အရပ္၊ ကြ်န္အမႈလုပ္သမား
မ်ားသည္ ေအာက္အရပ္၊ ရေသ့ရဟန္းပုဏားမ်ားသည္ အထက္အရပ္တို႔ဟူရ်္ ျဖစ္လာသည္။ လူမႈအဖြဲ႕အစ
ည္းတြင္ ထိုအဖြဲ႔မ်ားသည္ အျခားအဖြဲ႔အစည္းတခုႏွင့္ အျပန္အလွန္ဆက္ဆံရျမဲျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ မိဘႏွင့္
သားသမီးဆက္ဆံေရး၊ တပည့္ႏွင့္ဆရာဆက္ဆံေရး၊လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ဇနီးမယားသားသမီးဆက္ဆံေရး၊
မိတ္ေဆြအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရး၊ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားဆက္ဆံေရး၊ ရေသ့ရဟန္းသူေတာ္စင္မ်ားႏွင့္
လူဥပါသကာဥပါသိကာမဆက္ဆံေရးဟူရ်္ ျဖစ္လာသည္ကို ေတြ႕ျမင္နိုင္ေပသည္။


These six groups are not only closely connected but are also mutually interdependent. The social stability depends on the smooth functioning of these interpersonal relations. If these relations are to be harmoniously maintained each member of these groups has to properly discharge his or her duties. What these duties are and how they should be discharged is clearly explained in the Sigalovada Sutta.


က်္အဖြဲ႕အစုေျခာက္ခုတို႔သည္ နီးနီးကပ္ကပ္ဆက္စပ္မႈရွိသည့္အျပင္ အျပန္အလွန္မွီခိုမႈလည္း ရွိပါသည္။ တည္ျငိမ္သည့္ လူမႈဆက္ဆံေရးဟူသည္ ပုဂိဳလ္တဦးခ်င္းစီဧ။္အတြင္းက်သည့္ေျပျပစ္ေခ်ာေမြ႕ေသာ ဆက္ဆံမႈဖြဲ႕စည္းပံုတြင္ တည္မွီေပသည္။ ထိုဆက္ဆံေရးမ်ားကို ထိုအဖြဲ႔၀င္တိုင္း သဟဇာတက်က် ညီညီညြတ္ညြတ္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းခ်င္လွ်င္ မိမိတို႔တာ၀န္အသီးသီးကို ေက်ျပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ရနိုင္ေပ
မည္။ မည္သို႔မည္ပံု တာ၀န္ကိုယ္စီေက်ျပြန္ရမည္ဆိုသည္ကို သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရားက ရွင္း
လင္းျပတ္သားစြာ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေပသည္။


The basic unit of a society is the family. At present a family generally consists of the parents and the children. The success of the society depends on the unity and well-being of the family. The well-being of a family is largely due to the mutual cooperation and understanding of parents and children. To foster this mutual cooperation and understanding , both the parents and the children have to shoulder a big responsibility in bringing up the children properly. They have to restrain the children from evil and set them on the right path., 
give them good education and make them qualify for a suitable profession. At the proper time the parents have to give the children in marriage. They should also hand over whatever inheritance there is to the children
at the proper time.


လူ႕အဖြဲ႔အစည္းဧ။္ အေျခခံယူနစ္မွာ မိသားစုပင္ျဖစ္သည္။ လတ္တေလာအရ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မိသားစုတ
ခုတြင္ မိဘႏွင့္ကေလးမ်ားပါ၀င္သည္ဟု ဆိုနိုင္သည္။ လူမႈဘ၀ဧ။္ ေအာင္ျမင္မႈဟူသည္ စည္းလံုးမႈႏွင့္ အိမ္
ေထာင္တခုကို ေကာင္းမြန္စြာတည္ေဆာက္ျခင္းတြင္ တည္မွီေပသည္။ မိသားစုတခုေကာင္းမြန္စြာ တည္ေဆာက္ျခင္းဟူသည္မွာလည္း မိဘႏွင့္သားသမီးၾကားအခ်င္းခ်င္းပူေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈႏွင့္အျပန္အလွန္
နားလည္မႈအေပၚတြင္ တည္မွီေပသည္။ မိဘႏွင့္ကေလးႏွစ္ဖက္စလံုးက မွန္ကန္သည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ကေလးမ်ားကို  ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈတြင္ အခ်င္းခ်င္းပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ၊နားလည္မႈအေပၚတြင္ က်ယ္ျပန္႔စြာ
တည္ရွိေပသည္။ ထိုတာ၀န္ကို ေက်ျပြန္ေစဖို႔ မိဘႏွင့္သားသမီးမ်ားႏွစ္ဖက္စလံုးက တာ၀န္၀တၱရားၾကီးမ်ား
ကို ပုခံုးေျပာင္းထမ္းေဆာင္နိုင္ရမည္။ ကေလးမ်ားကို မေကာင္းမႈမွ ေရွာင္ေစျပီး နည္းမွန္လမ္းမွန္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးနိုင္ရေပမည္။ ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္လာေစရမည္။ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းအလုပ္အကိုင္အတြ
က္ စြမ္းရည္ရွိလာေစဖို႔ ပ်ိဳးေထာင္ေပးနုိင္ရမည္။ သင့္ေလ်ာ္သည့္အခ်ိန္၀ယ္ မိမိကေလးမ်ားကို အိမ္ေထာင္
ရက္သားခ်ေပးရမည္။ သင့္ေလ်ာ္သည့္အခ်ိန္၀ယ္ အေမြခံထိုက္သူအျဖစ္ ခ်ီးျမင့္ေပးႏိုင္ရပါမည္။


The children, remembering what the parents have done for them, with how much care the parents have supported them, should themselves support the parents in their old age, should discharge all other duties and obligations they owe to the parents, should bear in mind the family traditions and do the best to protect and continue them, should prove themselves worthy of the inheritance they receive from the parents, and when the
parents are are dead and gone they should duly perform the necessary religious rites for their well-being in the
next life.


သားသမီးမ်ားအေနျဖင့္လည္း မိမိတို႔အေပၚျပဳခဲ့ဖူးေသာ မိဘတို႔ဧ။္ ေက်းဇူးတရားကို ေအာက္ေမ့သိရွိသည့္အ
ေနျဖင့္ မိဘမ်ားအသက္ၾကီးလာသည့္အခါ ေထာက္ပံ့ေက်းဇူးဆပ္ရပါမည္။ မိဘေက်းဇူးေၾကြးတာ၀န္ကို ထမ္း
ေဆာင္နုိင္ရမည္။ မိသားစုအစဥ္အလာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာင္ထိန္းသိမ္းနိုင္ရမည္။ မိဘတို႔ထံမွာ အေမြခံသား
သမီးေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေလာေအာင္ အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္ရမည္။ မိဘမ်ားေသဆံုးျပီးသည့္အခါ (အမွ်တမ္
းေပးေ၀မႈစသည့္) လိုအပ္သည့္ ဘာသာေရးအစဥ္အလာမ်ားကို မိဘမ်ား ေနာက္ဘ၀တြင္ ဘ၀ေကာင္း ရေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးနိုင္ရမည္။


The teacher-pupil relation is similar to that of parent-child relationship. The pupil should show respect to the teacher by rising from his seat when the teacher comes, should be of assistance to them, should show keen interest in learning what is taught, should be of help to the teacher and should show respectful attention when being taught.


ဆရာႏွင့္တပည့္ဆက္ဆံေရးကား မိဘႏွင့္သားသမီးဆက္ဆံေရးႏွင့္မျခားတူညီမႈရွိေပသည္။ တပည့္ျဖစ္သူ
သည္ ဆရာလာသည့္အခါ မိမိေနရာမွ ထေပးျခင္းျဖင့္ ရုိေသမႈကို ျပသရပါမည္။ ဆရာကို ကူညီလုပ္ကိုင္ေပး
နိုင္ရမည္။ ဆရာသင္ၾကားသည့္အရာအေပၚတြင္ စိတ္အားထက္သန္စြာျဖင့္ အားရံုစူးစိုက္မႈ အျပည့္ရွိရေပမ
ည္။ ဆရာသင္ၾကားေနစဥ္ ရုိေသသည့္အာရံုစူးစိုက္မႈအျပည့္ေပးနိုင္ရမည္။


Then the teacher would be pleased with such an obedient, well mannered pupil, and would give him the best training and discipline, teach him properly and make him proficient in his field of study, recommend him to important people and would always advise him and prevent him from falling into trouble.


ထိုေနာက္ ဆရာက တပည့္ဧ။္ ထိုကဲ့သို႔ေသာ စည္းကမ္းလိုက္နာ ေသ၀ပ္မႈကို ႏွစ္သက္ကာ ကိုယ္က်င့္တရား
ေကာင္းသည့္တပည့္ျဖစ္သူအား စာေကာင္းေပမြန္မ်ားသင္ေပးျခင္း၊ စည္းကမ္းနည္းနာမ်ားကို သင္ေပးျခင္း၊
လမ္းမွန္ကမ္းမွန္ကို လမ္းညႊန္ေပးျခင္း၊ တပည့္ျဖစ္သူေလ့လာေနသည့္ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္တြင္ အမွန္တက
ယ္ကြ်မ္းက်င္ထက္ျမက္ေအာင္ သင္ေပးျခင္း၊ အေရးပါအရာေရာက္သည့္လူမ်ားကို ညႊန္ျပေပးျခင္း၊ မိမိတပည့္ေဘးဒုကၡမက်ေရာက္ေအာင္ တားဆီးကာကြယ္ေပးျခင္းစသည့္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားကို ျပဳလုပ္ေဆာင္
ရြက္ေပးပါလိမ့္မည္။


Family ties would be strong and family life would be happy only if there is mutual understanding and co-opera
tion between between husband and wife. To build such a harmonious relationship the husband should treat the
wife with due respect, should never insult her, should not go after other women, should provide her with whatever comforts the husband can afford and also should provide her with beautiful clothes and ornaments.


မိသားစုသံေယာဇဥ္ဟူသည္ လင္ေယာက္်ားႏွင့္ဇနီးျဖစ္သူအၾကား အျပန္အလွန္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊အျပန္
အလွန္နားလည္ေပးမႈမွတဆင့္သာ ခိုင္မာအားေကာင္းေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းေပမည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ေသာ ညီညြတ္
သဟဇာတျဖစ္သည့္ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးထူေထာင္ဖို႔ဆိုလွ်င္ ေယာက္်ားျဖစ္သူသည္ မိမိဧ။္ဇနီးမယားအေပၚတြင္
ထိုက္တန္သည့္ ျမတ္နိုးေလးစားမႈရွိရမည္။ အျပစ္တစံုတရာကို မဆိုသင့္။ (မိမိဇနီးမယားမွလြဲရ်္) တပါးအမ်ိဳး
သမီးမ်ားအေပၚတြင္ စိတ္မေဖာက္ျပန္ရေပ။ ဇနီးျဖစ္သူအေပၚ မိမိတတ္နိုင္သည့္ ႏွစ္သိမ့္ေျဖာင္းဖ်မႈကို ေပး
နိုင္ရမည္။ ၀တ္ေကာင္းစားလွမ်ားကိုလည္း ဆင္ျမန္း၀တ္ဆင္ေပးနိုင္ရမည္။

When treated with so much care and affection, the wife should perform all her duties as a house-wife, should
treat and respect the husband's people, should be faithful to him, protect his earnings with utmost care and energetically discharge all duties.


ေယာက္်ားျဖစ္သူဧ။္ ဂရုတစုိက္ျမတ္ႏိုးမႈမ်ားစြာျဖင့္ျပဳမူခံရသည့္ ဇနီးသည္သည္ အိမ္ေထာင္ရွင္မတဦးအျဖစ္
တာ၀န္ေက်ျပြန္စြာ လုပ္ေဆာင္ရမည္။ ေယာက္်ားဖက္မွ ေတာ္စပ္သည့္ ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအ၀ိုင္းတို႔အား ရုိေသ
စြာ ဆက္ဆံရမည္။ လင္ေယာက္်ားျဖစ္သူအေပၚ သစၥာေစာင့္သိရိုေသရမည္။ လင္ေယာက်္ားရွာေဖြလာသည့္
ပစၥည္းဥစၥာတို႔ကို ဂရုတစိုက္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည္။ အိမ္ေထာင္မႈတာ၀န္အားလံုးကုိ တက္ၾကြစြာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရမည္။

Friends also play an important role in social life. As bad friends lead to evil and good friends to good, one has to very selective about one's friends. One should be generous courteous, helpful, impartial and sincere to friends.


လူမႈဘ၀တြင္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းသည္လည္း အေရးပါေသာ အခန္းက႑က ပါ၀င္ေပသည္။ မေကာင္းသည့္ မိတ္ေဆြမ်ားက မိမိကို မေကာင္းမႈျပဳမိေအာင္ ဆြဲေခၚတတ္ျပီး  မိတ္ေဆြေကာင္းမ်ားက မိမိ
ကို ေကာင္းမႈဆီသို႔ ဆြဲေခၚတတ္သည္။ မိတ္ေဆြဟူသည္ကို ဂရုတစိုက္သတိထားေရြးခ်ယ္တတ္ရန္ လိုအပ္သည္။